Fonda Biriken 63 Milyon Lira Özürlüleri Bekliyor

[melleseferi]

Fonda Biriken 63 Milyon Lira Özürlüleri Bekliyor



Yasal olarak özürlü çalıştırması zorunlu olduğu halde engelli çalıştırmayan iş yerlerine son 5 yılda 124 milyon 800 bin lira para cezası kesildi. Tahsil edilen cezalar, bir fonda toplanarak yine engellilerin mesleki eğitimi için kullanılıyor. 5 yılda kesilen cezaların 60 milyon 932 bin lirası engelli kursları için harcandı. İŞKUR'un kasasında biriken 63 milyon 868 bin lira ise uygun projeleri bekliyor.
 
4857 Sayılı İş Kanunu'nun 30. maddesine göre, elli veya daha fazla işçi çalıştırılan iş yerleri, engelli ve eski hükümlü ile istihdamı zorunlu olan terör mağduru işçiyi meslek, beden ve ruhi durumlarına uygun işlerde çalıştırmak zorunda. Kamu kurumları, çalıştırdığı işçi sayısının yüzde 4'ü, özel sektör ise yüzde 3'ü oranında engelli istihdam etmek zorunda. Yasaya uymayanlara, her ay kişi başına bin 903 lira para cezası kesiliyor. 2013 yılı Kasım sonu itibariyle kamuda 11 bin 184, özel sektörde ise 79 bin 84 engelli çalışıyor. Kamuda 7 bin 522, özelde ise 24 bin 871 kişilik engelli açık kontenjan sayısı bulunuyor.
 
İŞKUR'un verilerine göre, engelli çalıştırması zorunlu olduğu halde yasaya uymayan iş yerlerine 2009 yılında 29 milyon 158 bin 296 lira, 2010'da 17 milyon 736 bin 578 lira, 2011'de 34 milyon 705 bin 70 lira, 2012'de 30 milyon 742 bin 13 lira ve 2013 yılının 11 ayında 12 milyon 458 bin 949 lira para cezası kesildi.
 
Yasaya göre tahsil edilen para cezaları, Türkiye İş Kurumu bütçesinin Maliye Bakanlığı'nca açılacak özel tertibine gelir kaydediliyor. Bu hesapta toplanan paralar, özürlü ve eski hükümlülerin mesleki eğitim ve mesleki rehabilitasyonu, kendi işini kurma ve bu gibi projelerde kullanılmak üzere Türkiye İş Kurumu'na aktarılıyor. Toplanan paraların nerelere ve ne kadar verileceği Türkiye İş Kurumu Genel Müdürlüğü'nün koordinatörlüğünde, Çalışma ve Sosyal Güvenlik Bakanlığı Çalışma Genel Müdürlüğü, İş Sağlığı ve Güvenliği Genel Müdürlüğü, Özürlüler İdaresi Başkanlığı, Adalet Bakanlığı Ceza ve Tevkif Evleri Genel Müdürlüğü, Türkiye Sakatlar Konfederasyonu ve en çok işçi ve işvereni temsil eden üst kuruluşların birer temsilcilerinden oluşan komisyon tarafından karara bağlanıyor. Komisyonun çalışma usul ve esasları Çalışma ve Sosyal Güvenlik Bakanlığ'ınca çıkarılan yönetmelikle düzenleniyor.
 
Vakıflar, dernekler ve sivil toplum örgütleri, proje hazırlayıp ilgili komisyona başvuruyor. Projeler komisyon tarafından uygun görülürse ödenek tahsisi yapılıyor. Mesleki eğitime katılan kursiyerlere ücret ödeniyor. Ayrıca iş kazası, hastalık ve meslek hastalıklarına karşı sigortalanıyorlar.
 
Bu kapsamda engellilerin mesleki eğitimi için 2004 yılından 2013 yılının kasım ayına kadar 2 bin 549 kurs açıldı. Kurslara 29 bin 928 kursiyer katıldı. Son 5 yılda kurslara 60 milyon 932 bin 872 lira para aktarıldı.
 
Manisa Bedensel Engelliler Derneği Başkanı Yasemin Yıldız, engellilerin mesleki eğitimi için şimdiye kadar 6 proje hazırladıklarını söyledi. Kursların engellilerin sosyal hayata katılmalarına katkı sağladığını kaydeden Yıldız, "Aynı zamanda meslek öğreniyorlar. Hobi ediniyorlar. İş bulabiliyorlar. Engelliler hayata kazandırıldı. İŞKUR ve Halk Eğitim'le birlikte kasiyerlik, diksiyon, bilgisayarlı muhasebe gibi kurslar açtık. Finansmanı İŞKUR sağlıyor. Servis ve öğretmen tahsis ediliyor. Engelli evden alınıp eve bırakılıyor." diye konuştu.
 
Mesleki eğitim kursuna katılan engelli Burhan Çoban, kurslar sayesinde bir çok kişinin iş sahibi olduğunu dile getirdi. Katıldığı kurstan aldığı sertifika sayesinde iş sahibi olduğunu anlatan Çoban, şunları kaydetti; "Bilgisayar kursuna katılmıştım. Kurs boyunca günlük 15 lira harçlık aldık. Sağlık sigortamız ödendi. Bana faydası oldu. Sertifika üzerinden işe alındım. Kendi iş sebeplerimden dolayı ayrıldım. Kursların psikolojik sıkıntıları olanlara da faydası oldu."
 
10.02.2014 - Cihan

Anahtar Kelimeler : Engellilerin diğer bireylerle eşit koşullarda bağımsız olarak toplum içinde yaşamaları esas olup, özel bir yaşama düzenine zorlanamazlar.