İşitme Engelliler İş Dünyasının Pek Çok Alanında Çok Verimli Çalışıyor

[melleseferi]

İşitme Engelliler İş Dünyasının Pek Çok Alanında Çok Verimli Çalışıyor



Türkiye'de toplam 10 milyon engelli, 3.5 milyon da işitme engelli var. TÜİK'e göre, özel eğitim meslek lisesi mezunlarının sadece yüzde 10'u iş bulabiliyor. Oysa "Sessiz Dünyalar" iş dünyasının pek çok alanında çok verimli çalışanlar olabilir...

Dünya nüfusunun yüzde 15'ini engelliler oluşturuyor. Yaklaşık 7.5 milyar insanın yaşadığı dünyada 1 milyar engellinin olduğu varsayılıyor. Bu orana göre ülkemizde de 10 milyon engelli olduğu tahmin ediliyor. Bunların içinden yaklaşık 3.5 milyonu işitme engelli. Şimdiye kadar sosyal sorumluluk projeleri kapsamına pek alınmamış 3.5 milyon insan... Ancak son zamanlarda işitme engellilerin de çalışma hayatına katılmalarıyla ilgili güzel haberler gelmeye başladı. Konunun sosyal sorumluluk bacağındaki en güçlü oluşum, engelli iş gücü ile firmaları bir araya getiren Engelsizkariyer.com platformu. İŞKUR özel istihdam lisansı ile 2008 yılından bu yana aktif olarak çalışan platformun kurucusu, engelliler için hazırlanan ve 17 yıl boyunca TRT'de yayınlanan Yaşadıkça programının sunucusu Mehmet Kızıltaş.

ENGELLİLERİN CV PLATFORMU

Engelsizkariyer'in çalışmaları arasında, engellilere karşı yetersiz ve yanlış bilgilerin ortaya çıkardığı ayrımcılıkla mücadele için Engellilerle İletişim eğitimleri bulunuyor. Bu eğitim şimdiye kadar binlerce yönetici, insan kaynakları uzmanı. kamu çalışanı ve üniversite öğrencisine verilmiş. İş arayan engellilerle engelli aday arayan firmaların bir araya geldiği Engelsizkariyer.com'da 10 binden fazla engelli aday özgeçmişi ve CV'si yer alıyor. Engelliler için Liderlik Okulu, meslek edindirme kursları, kişisel gelişim eğitimleri, kişisel ve mesleki vasıllarını arttıran 55 e-öğrenme dersi de platform bünyesindeki hizmetlerden. lK'cılar için Başarılı Engelli Aday Seçme ve Yerleştirme Eğitimi, işveren ve çalışanlar için Engelli Çalışan İş Sağlığı ve Güvenliği eğitimi gibi kurumsal eğitimler de veriliyor.

ÇEŞİTLİLİK KAVRAMI ÖN PLANDA

Platformun kurucusu Mehmet Kızıltaş dünyada engelli istihdamına artık "diversity (çeşitlilik)" kavramı çerçevesinde bakıldığını anlatarak "işitme engelliler eğitim ve meslek edindirme kursları ile her işi yapabilirler. Evrensel yaklaşım da budur. Sen bu işi yapabilirsin, sen yapamazsın denmesi artık ayrımcılık olarak kabul ediliyor" diyor. Gürültüden etkilenmeyecekleri için özellikle üretim ve sanayi sektöründe rahatlıkla çalışabileceklerini belirten Kızıltaş; beden işçiliği gerektiren lojistik, turizm, perakende firmalarında ve KOBİ'lerde çeşitli kategorilerde başarılı bir şekilde çalışan örneklerin bulunduğunu ifade ediyor.

"İşitme cihazı ile duyabilen işitme engelliler içinse sınırlama yok. Eğitimleri ve niteliklerine uygun bilişim, eğitim, insan kaynakları, idari işler, muhaberat gibi her sektörde çalışabiliyorlar" diyen Kızıltaş, önemli olanın işverenin önyargısızca uygun pozisyonda istihdam sağlaması olduğunu belirtiyor. Dünyadan işitme engelli istihdamıyla ilgili çarpıcı örnekler veren Kızıltaş, şirket içinde işaret dili çevirmeni bulunduran firmalar da, özel işaret dili sohbet programı aracılığıyla işitme engelli çalışanla webcam üzerinden konuşabilen işverenler de olduğunu anlatıyor, özellikle İrlanda'da perakende sektöründe işitme engelli çalıştıran firmaların bulunduğunu ifade eden Kızıltaş, "Çalışanlar müşterinin dudaklarını okuyarak hizmet veriyorlar. Dudak okuyan çalışan özel bir yelek giyiyor. Yelekte, 'işitme engelliyim, yavaş konuşursanız dudak okuyabilirim' yazıyor" diyor.

"HARİKA İŞLER BAŞARIYORLAR"

Her engellinin kendine özgü güçlü yanları olduğuna değinen Kızıltaş şu örnekleri aktarıyor: "Örneğin otizmli. aspergerli kişiler bilişim sektöründe harika işler başarıyor. Görme engelliler yazılımda iyiler, kod yazıyorlar. Zihinsel engelliler hizmet sektöründe ve eğitildikleri zaman perakendecilik, kütüphane ve turizm sektöründe çalışabiliyorlar. İstanbul Hilton'da ve TBMM'de çalışan down sendromlu gençlerimiz var. Yine ünlü bir oyun geliştirme firmasında bir işitme engellimiz dört yıldır çalışıyor."

İşitme engelliler için acil durumlarda risk altında kalmalarını engelleyecek önlemlerin alınmasının iş güvenliği açısından kritik olduğunu da vurgulayan Kızıltaş şunları ekliyor: "İşveren risk almamak ya da olası risk için önlem almamak için işitme engelliyi işe almamayı tercih edebiliyor. Bu artık evrensel olarak ayrımcılığa giriyor."

LC VVAİKİKİ'DE İŞARET DİLİ EĞİTİMİ VAR

LC Waikiki engelli istihdamıyla öne çıkan firmalardan biri. Firmanın Ücret ve Yetenek Yönetimi Müdürü Hande Özdağdeviren, mağazalarında halen toplam 139 işitme engelli istihdam ettiklerini söylüyor. Bünyelerinde işitme engelli çalışanların sayıca çok olmalarını göz önünde bulundurarak, şirket içerisinde işaret dili eğitimleri organize ettiklerini belirten Özdağdeviren, "Bu eğitimler işitme engelli çalışanımız tarafından veriliyor. Eğitime gönüllü olan tüm çalışanlarımız katılabiliyor" diyor. İşitme engelli çalışanların firmalar için birer avantaj olduğunu vurgulayan Özdağdeviren sözlerini şöyle tamamlıyor:

"Bir ürünü ya da işi ellerine aldıklarında ürüne odaklanıyorlar. Dikkatleri dağılmadan ölçümlerini yapıp tamamlayabiliyorlar. Odaklanma konusunda oldukça faydalı işler çıkarttıklarını söylemek mümkün. Pratik olarak, yetkinlik seviyesi aynı olan bir diğer çalışana kıyasla daha verimli olabiliyorlar."

VESTEL ENGELSİZ AKADEMİ

Vestel de engellilere eşit fırsat verildiğinde ve doğru çalışma ortamı sağlandığında, engelsiz çalışanlar ile birlikte Özdağdeviren uyum içerisinde iş hayatına katılabileceklerine inanan firmalardan. Bu nedenle 2015'te "Eşit Şans" projesini başlatmıştı. Vestel'de hali hazırda engelli istihdam sayısı 500 civarında, işitme engelli çalışan sayısı ise toplam 140. Vestel Şirketler Grubu İcra Kurulu Başkanı Turan Erdoğan, Eşit Şans projesi kapsamında Türkiye'de eğitim veren 19 özel Eğitim Meslek Lisesi mezunlarının tamamına Vestel olarak çağrıda bulunduklarını ve iş imkanı sunduklarını belirtiyor. "Türkiye İstatistik Kurumu'nun engelli vatandaşlarla ilgili yaptığı araştırmaya göre, işitme engellilerin yüzde 43'ü iş imkanlarının artırılmasını istiyor. Ayrıca, özel eğitim meslek lisesi mezunlarının sadece yüzde 10'unun iş bulabildiği bilgisine ulaştığımızda, bu projenin önemini iyice anladık" diyen Erdoğan, Vestel olarak ekonomik, sosyal veya fiziksel sebeplerden ötürü toplumsal katılamayan tüm kesimlerin bilgi ve teknolojiye erişimine katkıda bulunmayı kurumsal sorumluluk bilinci olarak gördüklerini vurguluyor. Çok yakında Vestel Engelsiz Akademi eğitim modülü ile fabrikaya gelmeden okulda eğitim sürecini başlatmayı mümkün hale getireceklerinin haberini de veren Erdoğan sözlerini şöyle sürdürüyor:

"Engelli çalışanlarımız fabrikada karma olarak çalışıyorlar. Dinlenme saatlerinde sosyalleşmelerine önem veriyoruz, bu sebeple belirlediğimiz bölümlere yerleştiriyoruz. Üretim tesislerimizde kullanılan, işaret dilinde bulunmayan teknik kelimeler için uzmanlarla birlikte özel çalışmalar yapıyoruz. Engelli vatandaşlarımızın desteklenmesi için yaptığımız çalışmalar Eşit Şans projesi ile sınırlı değil. 2014 yılında Türkiye Zihinsel Yetersiz Çocukları Yetiştirme ve Koruma Vakfı (ZİÇEV) işbirIiğiyle başlattığımız Yeter ki Şans Ver projemizle engelli gençlerimizi hayata kazandırma çalışmalarımızı sürdürüyoruz."

SESSİZ KAHVALTI TOPLANTILARI

İşe alım danışmanlık firması Michael Page'den Finaııs Divizyonu Direktörü Fatih Cömert, engelli istihdamı konusunda kurumsal yapıdaki şirketlerde farkındalık ve bilinçlenmenin son yıllarda artış gösterdiğini belirtiyor. "Farkındalığın artmasında engelli bireylerin eğitim düzeylerindeki gelişimin de katkısı göz ardı edilmemeli" diyen Cömert, bir işe alım ve danışmanlık şirketi olarak müşterilerine her yıl, engelli istihdamı üzerine farkındalık yaratacak etkinlikler düzenlemeye özen gösterdiklerini vurguluyor.

"Son üç yıldır bu konuda şirketlerin İK yöneticilerine yönelik özel toplantılar düzenliyoruz, örneğin, karanlıkta kahvaltı, sessizlikte kahvaltı gibi iş toplantıları organize ederek başta IK yöneticilerinin ve karar verici konumdaki yöneticilerin engellilerle empati yapmalarına imkan sağlayacak bir ortamda toplantılar düzenliyoruz. Bu çalışmalarla İK'cıların engelli bireylerin iş yaşamında karşılaşabileceği zorluklara ilişkin farkındalıkların artırmaya katkı sağlıyoruz" diyen Cömert, kendi bünyelerinde de engelli çalışanlara istihdam sağlamayı öncelediklerini belirtiyor. İş dünyasında telekomünikasyon, otomotiv ve havacılık gibi sektörlerin özellikle işitme engellilere yönelik zaman zaman istihdam alanı açtıklarına işaret eden

Cömert'e göre, bankacılık ve sigortacılık engelli istihdamına duyarlı olan sektörler arasında yer alıyor.

AMAÇ KOTA DOLDURMAK OLMAMALI

Doğru ve sistematik bir eğitim programı ile işitme engellilere. özellikle de teknolojiye ilgi duyanlara verilecek donanım ile bu alanda yüksek motivasyonla başarı elde etmenin mümkün olduğunu ifade eden Cömert'e göre, daha yüksek verim ya da ucuz işgücü sağlamak amacıyla engelli istihdam etmekten öte, şirkete değer katacak elemanların seçilmesine özen gösterilmeli. Zorunlu engelli kotasını doldurmak yerine engelli çalışanın verimli olacağı alanlarda değerlendirilmesi gerektiğini belirten Cömert, "İşverenin onların şirketteki katkılarına ihtiyaçları olduğunu hissettirmeleri de verimlilik açısından ayrı bir önem taşıyor" diyor.

Yalnızca engelli çalışan kotasını doldurabilmek adına işe alım yapan firmaların, dil, eğitim ve beceri yönünden oldukça yetenekli elemanların potansiyellerini değerlendiremediğine değinen Cömert, engelli bireylerin çoğunlukla yeteneklerinin altında bir kapasiteyle çalışmak zorunda bırakıldıklarını vurguluyor. Bu durumda bir taraftan şirket alabileceği verimi göz ardı ederken diğer yandan da çalışan mutsuz oluyor.

AÇIK OFİS ONLAR İÇİN İDEAL

Talent Smart işe alım çözümleri direktörü Ayşen Çalık, sessizliğe ve konsantrasyona ihtiyaç duyulan açık ofis ortamlarının işitme engelliler için ideal olduğunu belirterek,

"Örneğin teknoloji firmalarında çalışan yazılımcılar işlerini yapabilmek için sessiz bir ortama ihtiyaç duyuyor ancak sessiz bir ofis ortamı yaratmak her zaman mümkün olmuyor. Günümüz çalışma ortamlarının da açık ofis olduğu düşünülürse bu tür pozisyonlar için engelli adayların tercih edilmesi avantaj yaratabilir" diyor.

26.03.2017 - paradergi.com.tr


Anahtar Kelimeler : HALK OTOBÜSÜ ŞOFÖRLERİ SOSYAL YARDIMLAŞMA VE DAYANIŞMA DERNEĞİ
HALİLURRAHMAN SOSYAL YARDIMLAŞMA VE KALKINDIRMA DERNEĞİ