1 Milyon Engelli Çok Zor Şartlarda Hayatta Kalmaya Çalışıyor

[melleseferi]

1 Milyon Engelli Çok Zor Şartlarda Hayatta Kalmaya Çalışıyor



Yıllardır savaşlarla yaşayan, çoğu çatışmalarda uzuvlarını kaybetmiş Afganistanlı engelliler, işsizlikten ve devletin ilgisizliğinden şikayet ediyor.
 
Afganistan'da bitmek bilmeyen iç savaşlar, işgaller ve kimi zaman da kazalardan dolayı uzuvlarını kaybeden en az bir milyon engelli, zor şartlar altında yaşam mücadelesi veriyor.
 
Afgan engellilerin büyük bir kısmı savaş mağduru. Afganistan İş ve Engelliler Bakanlığı'nın rakamlarına göre, bu kişilerin yaklaşık yüzde 80'i çatışmalarda engelli durumuna düşmüş. Kalan yüzde 20 ise ya savaşlarda kullanılan bombaların etkisinden dolayı engelli olarak dünyaya gelmiş ya da geçirdikleri kazalar nedeniyle engelli olmuş.
 
Afgan yetkililere göre, bu engellilerin büyük çoğunluğu işsiz ve aileleri ya da uluslararası yardım derneklerin yaptıkları yardımlarla yaşıyor.
 
Afganistan İş ve Engelliler Bakan Yardımcısı Süreya Paikan, AA'ya yaptığı açıklamada, Afgan hükümetinin her savaş mağduru engelliye 1500 Afgani (30 dolar) maaş vereceğini söyleyerek, "Çatışmalardan dolayı engelli durumuna düşen Afgan güvenlik güçlerinin rütbeli mensuplarının durumu farklı. Onlar hayatının sonunu kadar engelli olmadan önce aldıkları maaşı alıyorlar" dedi.
 
Devlet tarafından engellilere verilen desteğin yetersiz olduğunu kabul eden Paikan, yeni hazırlanan bir kanun tasarısına göre engellilere verilecek aylık maaşın yaklaşık 100 dolara yükseleceğini kaydetti.
 
Süreya Paikan, Afgan devletinin engellilere desteğini anlatırken, "Son yıllarda devletimiz başkent Kabil başta olmak üzere büyük şehirlerde yüzlerce engelliye apartman verdi, ev yapmak için arsa verdi. Belediyeler yaptıkları her konut projesinin yüzde yedisini engellilere veriyor" şeklinde konuştu.
 
Afgan engellilerin hayata bağlanmaya çalışırken karşılaştıkları en büyük zorluk işsizlik. Afgan yetkililer, bu sorunu çözmek için yeni bir yasal düzenlemeye gitti ve devlet ve özel sektörün her kurumunda çalışanların yüzde 7'sinin engellilerden oluşması şartı getirildi.
 
Bazı engellilerin tedavi için Türkiye'ye gönderildiğini bildiren Bakan Yardımcısı Paikan, engellilerin iş sahibi olması için eğitim programları düzenleyeceklerini açıkladı.
 
Binalar engellilere göre değil
 
Afganistan'da geçen 10 yılda çok sayıda inşaat yapıldı. Başkent Kabil başta olmak üzere birçok şehrin görünümü değişti ancak bu yeni inşaatların birçoğunda engelliler için herhangi bir kolaylık sağlanmadı.
 
Afganistan İş ve Engelliler Bakanlığı'nın düzenlediği yeni bir programla ülkede yapılan binalarda engelliler için kolaylık sağlanacak. Engelliler Bakanı Yardımcısı Paikan, "Belediyelerle birlikte başlattığımız bir çalışmaya göre, engelliler için kolaylıklar sağlanmayan binalarda, engellilere özel asansör ve merdiven yaptıracağız" dedi.
 
"Devlet bize önem vermiyor"
 
Devletin ilgisizliğinden şikayetçi olan Afganistanlı engelliler, hayatlarının kolaylaşması için devletten yardım bekliyor. Afganistan'daki iç savaşlarda iki ayağını kaybeden Syed Anver de bunlardan biri.
 
Anver, durumunu şöyle anlatıyor:
 
"20 yıl önce evimize hava saldırısı oldu, iki ayağımı kaybettim. O zamandan beri ailemin yardımı ile yaşıyorum. Devlet engellilere önem vermiyor. Maaşımız çok düşük. Şehirlerde ve binalarda bizim için kolaylıklar yok. Benim bir binanın ikinci katında işim olsa buraya çıkamam ve işimi göremem."
 
Bir başka engelli Hayatullah eski bir Afgan askeri. Hayatullah, üç ay önce ülkenin güneyindeki Helmand kentinde Taliban'a karşı düzenlenen bir operasyonda iki ayağını kaybetmiş.
 
Yeni hayatına alışmaya çalışan Hayatullah, durumunu anlatırken, "Ben milletim için ayaklarımı verdim. Bundan sonra hayatım eskisi gibi olmayacak ama yine de hayata bağlanmaya çalışacağım" diyor.
 
Engelliler için yabancılarca desteklenen kurumlar çalışıyor
 
Afganistan'da engellilere destek vermek için yaklaşık 30 kurum faaliyet gösteriyor. Yabancı ülkeler tarafından desteklenen bu kurumlar, engellilere eğitim, iş ve hayata uyum sağlama alanında yardımcı olmaya çalışıyor.
 
Bu kurumlardan biri olan Uluslararası Kızılhaç Komitesi (ICRC), Afgan engellilere en büyük desteği verenlerden. ICRC, 1800 çalışanı ile ülkenin büyük şehirlerinde bir taraftan engellilerin hayata bağlanması için çalışırken, bir taraftan da onlara iş öğretiyor. ICRC'nin engelliler bölümünde çalışan tüm personel de engellilerden oluşuyor.
 
ICRC engelliler bölümü, savaş mağdurlarına ve değişik olaylardan dolayı engelli durumuna düşen kişilere ürettirdikleri protez bacaklar ve kolların takılmasını sağlıyor.
 
30 yıldan bu yana Afganistan'da faaliyet gösteren örgüt, Taliban'ın etkin olduğu bölgelerde de engellilere ve ihtiyaç sahiplerine destek veriyor.
 
06.02.2014 - AA

Anahtar Kelimeler : Bu sürecin her aşamasında aile bilgilendirilerek görüşü alınacak ve sürece katılımı sağlanacak.