SORU ARŞİVİ KAN UYUŞMAZLIĞI

[melleseferi]

SORU ARŞİVİ KAN UYUŞMAZLIĞI
 
Soru

Web sayfanızı okudum ve bilgilendim, ancak size çok daha spesifik bir soru sormak istiyorum. Vaka şu: Anne kanı B Rh(-), babanınki ise  0 Rh(+). Daha önce bir düşük yaşanıyor ve ardından Rhogam iğnesi vuruluyor. Öğrenmek istediğim "yapılan iğnenin önlem alıcı özelliği yüzde kaçtır? Bir sonraki gebelikte izlenmesi gereken yol nedir?

Cevap

Baba adayının kan grubunun (+), anne adayının (-) olduğu durumlarda Rh faktörü uygunsuzluğu sözkonusudur. Bu durumun daha sonraki gebeliklerde bebekleri etkilememesi için ilk 72 saatte Rhogam ampul bir doz kas içi verildiğinde daha sonraki gebeliklerde bebeği ancak binde 1 olasılıkla korumama riski sözkonusudur. Bu belirtilen risk miadında gebelikler için geçerlidir.   Düşüklerdeki uygulamalar için bir rakam olmamasına karşın bu durumlarda bu riskin çok çok düşük olduğunu belirtmek doğru olur. Zira düşük oluştuğu sırada bebeğin kan hücre antijenleri oluşmuş olsa bile anne kanına çok azı geçerek reaksiyon başlatabilir. Bu yüzden düşüklerden sonra klasik 300 mikrogramlık Rhogam ampul uygulaması yerine 50 mikrogramı yeterli görüyoruz. Diğer gebeliklerde izlenmesi gereken yol, erken gebelik döneminden itibaren doktor kontrollerine başlamak ve önerilere uygun olarak seri İndirekt Coombs testleri yaptırmaktır. 

--------------------------------------------------------------------------------

Soru

Bebeğimiz doğduktan sonra agır sarılık  geçirdi ve bilirubin 39'a kadar çıktı. Durumu 4. gün farkettik ve hastaneye başvurduk. Bebeğimizin kanını degiştirdiler  ve  beyninde  hasar  bıraktı. İlk  çocugumuzdu, çok  üzüldük. Bebek büyüdükçe  havaleler geçirmeye başladı ve onu 8 aylıkken kaybettik. Sizce  bu kan uyuzmazlıgından mı  oldu? Doktorlar  ilk çocukta zayıf bir ihtimal oldugunu  söylediler.  Sizce  bu dogumda  önlenebilirmiydi?  Şu  anda ikinciyi yapmaya  korkuyoruz. Lütfen  bizi  aydınlatın. Bundan  sonra  neler yapabiliriz? Eşime  dogumda igne  vurulmadı.

Cevap

Öncelikle böyle bir talihsizlik yaşadığınız için üzüntünüzü paylaştığımı belirtmek isterim. Yenidoğmuş bir bebekte çok çeşitli nedenlerle sarılık meydana gelebilir. Sarılığın nedeni kanda bilirubin adlı maddenin artması ve cilde çökerek kendi rengini cilde yansıtmasıdır. Belli bir seviyenin üstüne çıktığında bilirubin adlı maddenin beyin hücrelerinde hasar bırakma özelliği çok güçlüdür (kernikterus). Bu yüzden yenidoğan bebekte sarılık saptandığında bilirubin ölçümü yapılarak gerekirse fototerapi ya da exchange adı verilen ve bebeğin kanının tümüyle değiştiği tedavi şekli uygulanır. İlk gebelikte çok ender de olsa rh uygunsuzluğuna bağlı olarak böyle bir
durum meydana gelebilir. Bunun için sizin eksik bıraktığınız ya da yapabileceğiniz birşey yok. Daha önce düşük, dış gebelik ya da mol gebeliği de dahil olmak üzere hiçbir gebelik yaşamadığınızı kabul edersek ne sizin ne
de doktorların bunu önlemek için yapabileceği birşey yoktu. Doğum sonrası iğne yapılmamasının nedeni iğnenin engellemesi gereken olayın (bebekte sarılık) zaten ortaya çıkmış olması nedeniyle gereksiz görülmesidir
ve doğru bir uygulamadır. Tekrar bir gebelik yaşamaktan korkmayın. Ancak gebeliğin erken dönemlerinden itibaren kendinize bir doktor seçin ve sürekli olarak kontrollere gidin. Bu kontrollerde hastalığın başlangıcının anne adayı kanında yapılan ölçümlerle saptanma imkanı vardır.

--------------------------------------------------------------------------------

Soru

Eşim şu an 7ay 5günlük gebe, 27 yaşında ve 5yaşında bir çocuğumuz var. Benim kan grubum A+, eşimin A-. Sürekli kontrole gittiğimiz doktorumuz indirekt coombs tahlili 320 titreseviyesine gelince bizi tıp fakültesinde bir doktora sevketti. Buradaki muayeneden sonra bize karın bölgesinden sıvı alınıp tahlil yapılıp bir takım olasılıktan bahsetti. Benim size sormak istediğim, bu tip gebeliklerde sizin bize tavsiye ediceğiniz tedavi yöntemleri,uzman hekim isimler (Bursa Tıp.Fak.veya Türkiye genelinde) nelerdir?

Cevap

Kan uyuşmazlığının doğmadan önceki dönemde bebeği etkilemesi durumuna Rh izoimmunizasyonu adı verilir. Anne adayının kanındaki antikorlar bebeğin alyuvarlarını parçalamakta ve bu da bebeğin kan hücrelerinin azalmasına neden olmaktadır. Bu azalma mutlaka bebekte olumsuz durumların oluşmasına yolaçacak diye bir kural yoktur. Ancak olayın şiddeti ileri bir incelemeyle (bebeğin kanının direkt olarak incelenmesi için yapılan kordosentez girişimiyle) anlaşılabilir. Daha sonra bebeğin durumunun seyrine göre ileri tekniklerle tedavi imkanları mevcuttur.   Bursa'yı bilemeyeceğim ancak Istanbul Tıp Fakültesi Kadın-Doğum bölümünde yaklaşık 10 yıldır bu konuda tanı ve tedavi işlemleri sürmektedir.

--------------------------------------------------------------------------------

Soru

Ben 2 yıl önce ektopik gebelik gecirdim. Doktorun dedigine göre 5-6 haftalık idi. Benim kan grubum ARH- , eşimin ARH+. Bundan sonraki gebeligimde ne gibi sorunlar olabilir, zira herhangi bir tedavi uygulanmadı uyuşmazlık konusunda.

Cevap

Anne adayının Rh(-), baba adayının Rh(+) olduğu durumlarda dış gebelik ya da düşük gibi durumlarda da Rhogam ("uyuşmazlık iğnesi") yapılmalıdır. Sizde bu uygulanmadığına göre yaşayacağınız yeni gebelikte çok yüksek bir risk olmasa da uygunsuzluğa bağlı bebeğinizin etkilenme riski var. Bunun için şu aşamada yapabileceğiniz, gebelik esnasında düzenli kontrollere gitmek ve indirekt coombs testinizi düzenli olarak yaptırmak.

--------------------------------------------------------------------------------

Soru

Web sayfanızı okudum ve bilgilendim, ancak size çok daha spesifik bir soru sormak istiyorum. Vaka şu: Anne kanı B Rh(-), babanınki ise  0 Rh(+). Daha önce bir düşük yaşanıyor ve ardından Rhogam iğnesi vuruluyor. Öğrenmek istediğim: yapılan iğnenin önlem alıcı özelliği yüzde kaçtır? Bir sonraki gebelikte izlenmesi gereken yol nedir?

Cevap

Baba adayının kan grubunun (+), anne adayının (-) olduğu durumlarda Rh faktörü uygunsuzluğu sözkonusudur. Bu durumun daha sonraki gebeliklerde bebekleri etkilememesi için ilk 72 saatte Rhogam ampul bir doz kas içi verildiğinde daha sonraki gebeliklerde bebeği ancak binde 1 olasılıkla korumama riski sözkonusudur. Bu belirtilen risk miadında gebelikler için geçerlidir.   Düşüklerdeki uygulamalar için bir rakam olmamasına karşın bu durumlarda bu riskin çok çok düşük olduğunu belirtmek doğru olur. Zira düşük oluştuğu sırada bebeğin kan hücre antijenleri oluşmuş olsa bile anne kanına çok azı geçerek reaksiyon başlatabilir. Bu yüzden düşüklerden sonra klasik 300 mikrogramlık Rhogam ampul uygulaması yerine 50 mikrogramı yeterli görüyoruz. Ancak Türkiyede bu dozda Rhogam henüz piyasada olmadığından (çok yakında piyasaya çıkacak) diğeri ve genellikle tam doz uygulanmaktadır.   Diğer gebeliklerde izlenmesi gereken yol, erken gebelik döneminden itibaren doktor kontrollerine başlamak ve önerilere uygun olarak seri İndirekt Coombs testleri yaptırmaktır.   
--------------------------------------------------------------------------------

Soru

Sayın Kağan Kocatepe, Bir önemli sorun ile karşı karşıyayım ve internette soruma cevap bulamadım. Benim kan grubum A rh(-) ve nişanlımın ise A rh(+). İleride olabilecek hamilelikte ne tür problemler ile karşılaşabiliriz. Ayrıca bir insanın kanı doğuşta A rh(+) olup daha sonra kan almaksızın fazla ilaç içmeden dolayı A rh(-) olabilir mi? Şayet sorularımı cevaplarsanız size minnettar olurum. İlginize şimdiden çok teşekkür ederim.

Cevap

İnsanların kan grupları genetik olarak belirlendiğinden değişmezler...!