SORU ARŞİVİ SIK SORULAN SORULAR

[melleseferi]

SORU ARŞİVİ SIK SORULAN SORULAR
 
Soru

Merhaba doktor bey öncelikle böyle yardım amaçlı bir site kurduğunuz için teşekkür ederim. Benim derdim şu: Ben dayımın kızıyla evlenmeyi düşünüyorum. Korkum akraba evliliği sonucunda sakat bir çocuğumuz olma ihtimali. Normal evlilikler sonucunda sakat bebek oluşma ihtimali bizim durumumuzda ne kadar artıyor?

Cevap

Türkiye'de ve dünyanın birçok bölgesinde akraba evlilikleri yaygındır.
Akraba evliliği ve özellikle sizin durumunuzda oldugu gibi birinci derece akraba evliliği durumunda doğacak bebekte bedensel sakatlık oluşma riski akraba olmayanların evlenmesinden doğacak çocuklarınkinden çok fazla değildir. Ancak kalıtsal nitelikli bazı kan ve metabolizma hastalıklarinin oluşma riski yaklaşık iki kat artmıştır.

Bu durumu şu şekilde açıklamak mümkündür:

Bir bireyin genlerinde belli bir hastalık için taşıyıcılık olduğunu düşünelim. Bu durumda birey ebeveyninin yanlızca birinden hastalık yapan geni aldığı için hastalığı genlerinde taşır ancak kendisi hastalanmaz.

Yakın akrabalar arasında aynı hastalık genini taşıma olasılığı yüksek olduğundan akraba evliliklerinde aynı hastalığı taşıyan iki bireyin evlenme olasılığı artar. Akrabalık ne kadar yakınsa evlenen bireylerin aynı hastalık genini taşıma olasılıkları o kadar yüksektir.
Bu yüzden bireyin yakın akrabalarından biriyle evlenmesi durumunda eğer evlendiği bireyde de taşıyıcılık söz konusuysa bu durumda çocuğa kalıtım kurallarına bağlı olarak hem anne hem de babadan bu hastalık geni geçtiğinde çocukta hastalık belirtileri oluşur.

Eğer yanlızca anne ya da babadan taşıyıcı geni alırsa bu durumda çocuk da taşıyıcı olur.

Özetle:
Belirli hastalıklarin genleri insan vücudunda bulunabilir ve birey bunları hiç hastalık belirtisi göstermeden nesilden nesile aktarır.

Yakın akrabaların aynı hastalık genini taşıma olasılıkları akraba olmayanlara göre daha yüksektir.

Aynı hastalık genini taşıyan akrabalar evlenirler ve hem anne hem de baba tesadüfler sonucu çocuğa genleri aktarırsa çocukta hastalık belirtileri oluşur.

Akraba evliliklerinden olma çocuklarda bedensel sakatlıklardan çok bazı kalıtsal kan ve metabolizma hastalıkları daha yüksek olasılıkla gözlenir.

Üniversitelerin genetik kliniklerine başvurup bebeğinizde belli bir hastalığın oluşma riskini öğrenme imkanınız var. Ancak bunun için soyağacınızı önceden iyice araştırın. Gidebildiginiz kadar geriye giderek yakın akrabalarınızda varsa ne gibi hastalıklar olduğunu araştırın ve bunları kaydedin. Gebelik olustuğunda da tüm anomali tarama yöntemlerini (ultrason ve üçlü test gibi) uygulayabilen doktorlara takibe gidin.

--------------------------------------------------------------------------------

Soru

Kısa bir süre sonra gebe kalmayı planlıyorum. İşyerimde bütün gün bilgisayar başında çalışıyorum. Bu durumun herhangi bir riski var mı ?

Cevap

Bilgisayar başında uzun süre oturan anne adaylarının gebeliklerinde belağrısı şikayetlerinin daha fazla olduğu benim kendi izlenimim. Yani bilgisayarın kendisinin şu ana kadar saptanmış olan bir zararı yok, ancak gebelikte ağırlık merkezi değiştiğinden uzun süreli oturmaya bağlı olarak bel problemleri gelişebilir. Önerim gebe kaldığınızda mümkün olduğunca kendinize dinlenme aralıkları yaratmanız, koltuğunuz ortopedik değilse bunu değiştirmeniz ve koltuğunuz belinizi kavramıyorsa arkanıza sert bir yastık yerleştirerek aradaki boşluğu doldurmanız.   Her ne kadar bilgisayar kullanımı konusundaki araştırmalar gebeiik üzerinde zararlı bir etki olmadığını gösteriyorsa da ek önlem olarak bilgisayar ekranınıza koruyucu filtre yerleştirebilir, odanızdaki diğer kullanıcıların da aynı şeyi yapmalarını isteyebilirsiniz.

--------------------------------------------------------------------------------

Soru

Gebelikte oluşan çatlakları nasıl en aza indirebileceğimi öğrenmek istiyorum.

Cevap

Gebelikte çatlak oluşumu ön planda cildin kollajen yapısıyla ilgili ve kalıtsal olarak belirlenmiş bir olaydır. Ancak yine de sizin yapabilecekleriniz elbette var;   Doktorunuzun önerisine göre beslenmeniz ve "aşırı" yere kilo aldığınızı farkettiyseniz besleyici özelliği olmayan karbonhidratlı ve yağlı yiyeceklerden kaçınmanız birinci kural.   Bunun yanısıra özellikle gebelikte çatlak oluşumuna açık olan bacak, kalça, karın ve göğüs bölgesinin badem yağı gibi bitkisel içerikli doğal yağlarla günlük masajı ve daha iyisi piyasada satılan gebelikte kullanıma uygun yine bitkisel içerikli bazı kozmetik jel ve kremleri doktorunuzun önerisiyle düzenli olarak kullanımı da etkili olabilir.

--------------------------------------------------------------------------------

Soru

Yaşım 25, 12.gebelik haftası, hiç doğum yapmadım.Bebeğin cinsiyeti kaçıncı haftada belli olur?

Cevap

Ultrasonun çözünürlüğüne göre, bakan kişinin tecrübesine göre ve nihayet bebeğin ultrason incelemesi esnasındaki pozisyonuna göre değişmek üzere 14. gebelik haftasından itibaren cinsiyet belirlenebilir. Ancak cinsiyet en sık 18. haftadan itibaren belirlenebilmektedir.

--------------------------------------------------------------------------------

Soru

1-ben daha yeni bir hamileyim.  Karnımda ve kasıklarımda bazen aşırıya varan ağrılar oluyor nedendir?
2-hamileyenken saç boyatmak ve perma yaptırmak sakıncalımıdır?
3-kaç aydan sonra kendime bir doktor seçip sürekli kontrol olmam gerekiyor

Cevap

Gebeliğin ilk saptandığı andan itibaren doktor kontrollerine başlamanın sayısız yararı vardır ve bu birçok nedenden ötürü tıbben gereklidir. Gebelikte saç boyatma konusunda şu anda elimizde varolan verilere dayanarak saç boyatma işleminin birinci trimester sonuna (3. ay sonrasına) ertelenmesi gerektiğini söyleyebiliriz. Zira boyama işleminde kullanılan kimyasal maddelerin fetus üzerindeki etkileri konusunda elimizde yeterli veri yoktur. Perma işleminde ise çok fazla sayıda kimyasal madde kullanıldığından en ideali permanın doğum sonrasına bırakılmasıdır.   Kasık ve karın ağrınız için en kısa zamanda doktor kontrolünden geçmelisiniz.

--------------------------------------------------------------------------------

Soru

yaş:27, 34 hafta, ilk doğum. Benim sorum uykuda yatış pozisyonu. Yatakta pek rahat ettiğim söylenemez, çok rahat olmayıda beklemiyorum zaten. Genelde sol tarafın üzerine yatılması öneriliyor. Bunun sebebininde plesantanın sağda olduğu söyleniyor. Ama ben sol tarafıma yattığımda pek rahat değilim. Doktorum ultrasound sonuçlarına göre plesantanın sol lateralde olduğunu söyledi sebep bu olabilirmi?

Cevap

Uykuda yatış pozisyonu konusunda ilk önerimiz sol yana yatılması. Zira büyüyen uterusun ana toplardamarlara damarlara bası yapmasını engelleyen en iyi pozisyon budur. Plasentanın yerleşimiyle hiç ilgisi yoktur. Sol yanınıza yatarken karnınızın altına bir yastık koymayı deneyin. Başka bir öneri de yastığı bacaklarınızın arasına almanız. Yine rahat uyuyamıyorsanız sağ yanınıza yatmayı deneyebilirsiniz. Sırtüstü yatış pozisyonunu pek önermiyoruz, zaten anne adaylarının da çoğu bu pozisyonda rahatsızlık çektiklerini ifade ediyorlar. Uykusuzluk çekmenizin nedeni gebelikte salgılanan hormonlar da olabilir. Gece yatmadan önce bir bardak ılık süt içmeniz faydalı olabilir.   

--------------------------------------------------------------------------------

Soru

2 aylık bir bebeğin 3.5 saatlik bir uçak yolculuğu yapmasında sağlık veya başka bir açıdan sakınca var mıdır?

Cevap

Bebeğiniz sağlıklı ise yolculuk yapmasında sakınca yoktur.