Torba Kanunda Engelliler İçin Ne Var?

[melleseferi]

Torba Kanunda Engelliler İçin Ne Var?



Aile ve sosyal politikalar bakanlığı'nın teşkilat ve görevleri hakkında kanun hükmünde kararname ve bazı kanun ve kanun hükmünde kararnamelerde değişiklik yapılmasına dair kanun tasarısı, tbmm başkanlığı'na sunuldu.

Vazife malûllerin aylık bağlanması sürecindeki ve koşullarındaki farklılıklar kaldırılıyor. İntibak yoluyla iyileştirmeler sağlanıyor, ek ödeme ile eğitim ve öğretim yardımı gibi haklardan tüm Vazife malûllerinin yararlanması sağlanıyor.

Her ne sebeple olursa olsun vazife malûlü sayılarak aylık bağlanmış malûllerden ölenler ile vazife malûlü sayılmasını gerektiren olaylar nedeniyle hayatını kaybedenlerin ana veya babalarına aylık bağlanması sürecindeki farklılıklar ortadan kaldırılmış, hiçbir şart aranmaksızın aylık bağlanması sağlanmış ve aylık bağlanmasında aranan koşullarında eşitlik sağlanmıştır. Tasarının yasalaşması durumunda vazife malûlü aylık ödemelerinin alt tutarı, 16 yaşından büyükler için tespit edilen bir aylık asgari ücretin net tutarından az olmayacaktır. Temmuz-2013 itibariyle 16 yaşından büyükler için net asgari ücret: 803,68 TL’dir.

Ayrıca; vazife malulü kamu görevlilerinden hayatını kaybedenlerin yakınlarına veya malul olanların kendilerine bağlanan aylıklarda intibak yapılmak sureti ile iyileştirmeye gidiliyor.

Harp malûlleri, terörle mücadele ile güvenlik ve asayiş hizmetleri kapsamında malûl sayılanlara ve yakınlarına yapılan ek ödeme ile eğitim ve öğretim yardımı gibi haklardan diğer vazife malûlleri de yararlanabilecek. Tasarının yasalaşması durumunda görev veya sınıf değiştirerek çalışmaya başlaması nedeniyle aylıkları kesilenlerde eğitim ve öğretim yardımından yararlanmaya devan edecek. Bu yardım yılda bir kez 1 Eylül-31 Aralık tarihleri arasında yapılacak. Engellilere yönelik hizmetler sunan özel eğitim okullarına gidenlerde bu yardımdan yararlanacak.

Yasa ile öngörülen eğitim ve öğretim yardımı Temmuz-2013 itibariyle;

- İlköğretim (gösterge 1250 x memur maaş katsayısı) için 94 TL,

- Ortaöğretim (gösterge 1875 x memur maaş katsayısı) için 142 TL,

- Yükseköğretim (gösterge 2500 x memur maaş katsayısı) için 189 TL,’dir.

Engelli istihdamını arttırmak için korumalı işyerleri öngörülüyor ve engelli istihdam eden işyerlerine teşvik getiriliyor.

Tasarıyla engelli istihdamı teşvik ediliyor. Bu kapsamda, 5378 sayılı Engelliler Hakkında Kanuna istinaden kurulan korumalı işyerlerinde istihdam edilen engelli çalışanlar için diğer kişi ve kuruluşlar tarafından karşılanan tutar dâhil, yapılan ücret ödemelerinin yıllık brüt tutarının yüzde yüzü oranında korumalı işyeri indirimi yapılacak. İndirim her bir engelli çalışan için 5 yıl süreyle uygulanacak.

Korumalı işyerlerinde çalışan engellilerin işsizlik sigortası işveren payı, İşsizlik Sigortası Fonu'ndan karşılanacak. Korumalı işyerleri çevre temizlik vergisinden de muaf tutulacak.

Ayrıca, engellilik durumu ve derecesi nedeniyle açık işgücü piyasasında istihdam edilemeyen zihinsel ve ruhsal-duygusal engellilerin korumalı işyerlerinde işe yerleştirilerek hem üretken olmaları hem de işe uyum yoluyla toplumsal yaşama katılımlarının sağlanması amacıyla, korumalı işyerlerinde çalıştırılan engellilere işverence ödenecek ücretlerin bir kısmı, İşsizlik Sigortası Fonu'ndan işverene geri ödenecek. Korumalı işyerlerinin, Yatırımların ve İstihdamın Teşviki İle Bazı Kanunlarda Değişiklik Yapılması Hakkında Kanun kapsamında bulunan illerde açılması ve kontenjan fazlası engelli çalıştırılması durumunda ek teşvikler sağlanacak.

Teşvik kapsamındaki bir ilde, kontenjan fazlası bir engelli çalıştırılması durumunda, ücretlerin zamanında ödenmesi ve ücretlere ilişkin yasal yükümlülüklerin de tam ve zamanında karşılanması koşuluyla her engelli için işverene geri ödenecek tutar Haziran-2013 itibariyle yaklaşık; 351,64 TL.’dir.

Engelli veya engelli yakını olan memura tayinde pozitif ayrımcılık yapılacak

Sağlık kurulu raporuna göre kendisi, eşi veya birinci derece kan hısımlığı bulunan bakmakla yükümlü olduğu aile fertleri engelli olan memurların, engellilik durumundan kaynaklanan yer değiştirme taleplerinin karşılanması için özellikli ve ayrık düzenlemeler yapılacak.

Birleşmiş Milletler Engellilerin Haklarına Dair Sözleşme paralelinde Kanunlarda yeni düzenlemeler yapılıyor.

Tasarı ile 5378 sayılı Engelliler Hakkında Kanununda köklü değişiklikler yapılmıştır. Bu kapsamda; 5378 sayılı Engelliler Hakkında Kanunun 1. Maddesi "Bu Kanunun amacı; engellilerin temel hak ve özgürlüklerden faydalanmasını teşvik ve temin ederek ve doğuştan sahip oldukları onura saygıyı güçlendirerek toplumsal hayata diğer bireylerle eşit koşullarda tam ve etkin katılımlarının sağlanması ve engelliliği önleyici tedbirlerin alınması için gerekli düzenlemelerin yapılmasını sağlamaktır." şeklinde değiştirilerek, engellinin temel hak ve özgürlüklerine ve onuruna saygı gösterilmesine, toplumsal hayata eşit, tam ve etkin katılımına yönelik düzenlemelere yer verilmiştir.

Engellilik tanımı yeniden yapılmış olup, doğrudan ve dolaylı ayrımcılık, engelliliğe dayalı ayrımcılık, makul düzenleme gibi tanımlara ulusal mevzuatımızda ilk kez yer verilmiştir.

Tasarıda ayrıca; Sözleşmenin genel ilkelerinden de olan “ayrımcılık yapılmaması”, “topluma tam ve etkili katılım ve dahil olma” ve “erişilebilirlik” ilkesi doğrultusunda düzenlemeler yer verilmiştir.

Bu kapsamda 5378 sayılı Engelliler Hakkında Kanununa;

"Doğrudan ve dolaylı ayrımcılık dahil olmak üzere engelliliğe dayalı her türlü ayrımcılık yasaktır. Eşitliği sağlamak ve ayrımcılığı ortadan kaldırmak üzere engellilere yönelik makul düzenlemelerin yapılması için gerekli tedbirler alınır. Engellilerin hak ve özgürlüklerden tam ve eşit olarak yararlanmasını sağlamaya yönelik alınacak özel tedbirler ayrımcılık olarak değerlendirilemez"

"Engellilerin toplumdan tecrit edilmeleri ve ayrı tutulmaları önlenir. Engellilerin diğer bireylerle eşit koşullarda bağımsız olarak toplum içinde yaşamaları esas olup, özel bir yaşama düzenine zorlanamazlar. Engellilerin topluma dahil olmaları ve toplum içinde yaşamaları amacıyla bireysel destek hizmetleri de dahil olmak üzere ihtiyaç duydukları toplum temelli destek hizmetlerine erişimleri sağlanır" hükümlerine yer verilmiştir.

Bununla birlikte; Milli Eğitim Temel Kanunu'nun eğitim kurumlarının dil, ırk, cinsiyet ve din ayırımı gözetilmeksizin herkese açık olduğunu vurgulayan maddesi ile İş Kanunu'nun "eşit davranma ilkesi" başlıklı maddesine, ayrımcılık yapılamayacak hususlar arasına engellilik ibaresi de eklenmektedir.

Yapılarda, toplu taşıma araçlarında ve bilgi sistemlerinde engellilerin erişimine yönelik düzenlemeler zorunlu oluyor.

Bu kapsamda 5378 sayılı Engelliler Hakkında Kanununa eklenen hükümlerle,

· Yapılı çevrede engellilerin erişilebilirliğinin sağlanması için erişilebilirlik standartlarına uygunluk sağlanması

· Özel ve kamu toplu taşıma sistemleri ile sekiz veya daha fazla koltuğu olan özel ve kamu toplu taşıma araçlarının engellilerin erişilebilirliğine uygun olması

· Bilgilendirme hizmetleri ile bilgi ve iletişim teknolojilerinin engellilerin erişilebilirliğine uygun olması

Zorunlu hale getirilmiştir.

Özel ve kamu toplu taşıma araçlarının, 7/7/2018 tarihine kadar engellilerin erişilebilirliğine uygun hale getirilmesi gerekmektedir.

Tasarıyla engellilikle ilgili derecelendirmeler, sınıflandırmalar ve tanılamalarda uluslararası temel ölçütlerin esas alınacak, engellilik durumunun tespiti ve uygulama esaslarını Çalışma ve Sosyal Güvenlik Bakanlığı ve Milli Eğitim Bakanlığının görüşleri alınarak Maliye Bakanlığı, Aile ve Sosyal Politikalar Bakanlığı ve Sağlık Bakanlığınca müştereken belirlenecek.

Tasarıyla, 65 Yaşını Doldurmuş Muhtaç, Güçsüz ve Kimsesiz Türk Vatandaşlarına Aylık Bağlanması Hakkında Kanun'da da değişiklik yapılıyor. Kanun kapsamında bağlanacak aylıklar yeniden hesaplanıyor, yaşlısına bakmayana nafaka, yersiz veya fazla ödemelere ise af getiriliyor. Engelli yakınlarına da sigortalı sayılması ve aylık bağlanmasının yolu açılıyor.

65 yaşını doldurmuş, sosyal güvenlik kuruluşlarının herhangi birisinden her ne nam altında olursa olsun bir gelir veya aylık hakkından yararlananlar ile uzun vadeli sigorta kolları açısından zorunlu olarak sigortalı olunması gereken bir işte çalışanlar 2022 sayılı kanundan yararlanamayacak

Kendisine kanunen bakmakla mükellef kimsesi bulunan yaşlılara da aylık bağlanabilecek,

Sosyal Yardımlaşma ve Dayanışma Vakıfları tarafından muhtaçlık kararı verilecek

Muhtaçlık hali devam ettiği müddetçe 1.620 gösterge rakamının memur aylık katsayısı ile çarpımından bulunacak tutarda aylık bağlanacak. Tasarının yasalaşması durumunda Haziran-2013 itibariyle 65 yaş ve üzeri yaşlılık aylığı: 119,45 TL(üç aylık 358,35 TL) olacak

Hane içinde kişi başına düşen ortalama aylık geliri 2013'ün ilk 6 aylık Ocak ve Haziran dönemi için 267 TL’den (16 yaşından büyükler için belirlenmiş olan asgari ücretin aylık net tutarının 1/3'ünden) fazla olanlar ile aynı tutardan fazla gelir sağlaması mümkün olan kimseler, muhtaç kabul edilemeyecek ve kendilerine aylık bağlanmayacak.

Aylık bağlanacaklar için, Sosyal Yardımlaşma ve Dayanışma Vakıfları tarafından muhtaçlık kararı verilmesinde, tespit edilen yakınları açısından hane içinde kişi başına düşen ortalama aylık gelir tutarının 16 yaşından büyükler için belirlenmiş olan asgari ücretin aylık net tutarına eşit veya daha fazla olup olmadığı da tespit edilecek.

65 yaşın tespitinde, doğum tarihlerinde yapılmış düzeltmeler nazara alınmayacak.

Nafaka uygulaması başlatılıyor. Kanun kapsamında aylık bağlananların üstsoyu ve altsoyu ile kardeşlerine nafaka davası açılabilecek

Mahkemeler tarafından hükmolunacak nafaka tutarları, ilgililer adına defterdarlıklarca takip ve tahsil olunacak. Tahsil olunan nafaka tutarının, bu Kanuna göre ödenen aylık tutarından daha fazla olması halinde fazlaya ilişkin kısım hak sahiplerine verilecek.

Aylık bağlanan kişi ile nafaka yükümlüsü veya nafaka yükümlülerinin aylığın kesilmesi yönünde müştereken talepte bulunmaları halinde, aylık kesilecek ve nafakanın defterdarlıklarca takip ve tahsiline son verilecek.

Aylık ödemeleri Sosyal Güvenlik Kurumundan alınıyor. Ödemeler, Aile ve Sosyal Politikalar Bakanlığı tarafından yapılacak.

Aylık bağlanmış veya bağlanacak olanlara yapılacak bildirimlerin iadeli taahhütlü posta ile gönderilmesi esas olacak.

Aylık bağlanmasına esas rapor ve belgeleri gerçeğine aykırı olarak düzenleyenler ile bu nitelikteki rapor ve belgelere dayanarak aylık aldığı tespit edilenler hakkında Türk Ceza Kanunu hükümlerine göre işlem yapılacak.

Yaşlı ve engellilere yersiz veya fazla ödenmiş aylıklar nedeniyle çıkarılmış borçlar affediliyor. Bu düzenlemenin yürürlüğe girdiği tarihe kadar bu Kanun kapsamında yersiz veya fazla ödenmiş aylıklar sebebiyle ilgililer adına çıkarılmış olan borç ve para cezaları ile bunlara ilişkin faizler terkin edilmiş sayılacak ve haklarında herhangi bir adli, idari ve icrai takibat yapılmayacak.

Engelli yakınları da genel sağlık sigortası kapsamına alınıyor. 18 yaş altında engelli aylıklarında, engelli yakınları da genel sağlık sigortası kapsamına alınmakta olup, ayrıca engelli yakınları da aylık bağlanmasına yönelik düzenlemeler getiriliyor.

Yaşlılara da evde bakım hizmeti getiriliyor. 2828 Sayılı Sosyal Hizmetler Kanununa eklenen Ek10. Madde ile, 65 yaşını doldurmuş ve her ne ad altında olursa olsun her türlü gelirler toplamı esas alınmak suretiyle, hane içinde kişi başına düşen aylık ortalama gelir tutarı 16 yaşından büyükler için belirlenmiş olan asgari ücretin aylık net tutarının 1/3'ünden az olan kişilere, Aile ve Sosyal Politikalar Bakanlığı tarafından hizmet alımıyla bakım hizmeti verilebilecek.

Tasarıyla, Nakdi Tazminat ve Aylık Bağlanması Hakkında Kanunun kapsamı genişletiliyor. Kanun kapsamında hayatını kaybedenler ile malûl olanlara bağlanan aylıklarda ortaya çıkan eşitsizlikler gideriliyor, yeni kapsama dahil edilen hak sahiplerine geriye dönük müracaat hakkı sağlanıyor.

Türk Silahlı Kuvvetleri, Jandarma Genel Komutanlığı, Sahil Güvenlik Komutanlığı ve Emniyet Teşkilatında bulunan patlayıcı maddelerin incelenmesi, muhafazası, nakli, imha edilmesi ve zararsız hale getirilmesi işlemlerinde görevlendirilenler de eklendi.

Patlayıcı maddelerin imhası, nakli, depolanması sırasında hayatını kaybedenler ile malûl olanlara aylık bağlanacak. (25 Askerimizin şehit olduğu Afyon'daki cephanelik patlamasının mağdurları da kapsama dahil edilmiş oldular)

Nakdi Tazminat ve Aylık Bağlanması Hakkında Kanun'a göre, aylık bağlananlara sosyal güvenlik kurumlarınca malullük halinin meydana geldiği tarihe kadar olan kendi sigortalılığı nedeniyle ödenmekte olan gelir ve/veya aylıkların toplamı, öğrenim durumuna göre belirlenecek giriş derece ve kademesi ile 30 yıl fiili hizmet süresi esas alınarak hesaplanacak vazife malullüğü aylığının yüzde 25 arttırımlı tutarından az olamayacak. Bu şekilde belirlenen gelir ve/veya aylıklar ilgili sigortalılık halindeki aylık artışları dikkate alınarak arttırılacak. Kısaca Kanun kapsamında hayatını kaybedenler ile malûl olanlara bağlanan aylıklarda ortaya çıkan eşitsizliklerin giderilmesi sağlanacak.

Tasarının kabul edilmesi durumunda 1/1/2012 tarihinden öncesi hariç olmak üzere, ölüm ve malûllük sebepleri yapılan değişiklikler kapsamına giren yeni hak sahipleri; müracaat etmeleri halinde kanunla düzenlenen haklardan aynı usul ve esaslar çerçevesinde yararlanabilecekler. Ancak nakdi tazminat hakları saklı kalmak kaydıyla, geriye dönük herhangi bir ödeme yapılmayacak.

Aile ve Sosyal Politikalar Bakanlığı tarafından, çocuk, kadın, engelli ve yaşlılar ile bakım veya barınma ihtiyacı olan kişilere verilen bakım hizmetlerinde, yeni modelleri oluşturuluyor. Korunma ve bakım altında iken reşit olarak ayrılan çocukların işe yerleştirilebilmeleri için yeni düzenlemeler ve teşvikler getiriliyor.

Kuruluş bakımı hizmeti sunulan çocuk, kadın, engelli ve yaşlılar ile bakım veya barınma ihtiyacı olan kişileri toplu yaşamın olumsuzluklarından korumak, daha küçük birimlerde aile yapısına uygun yapı ve iletişim içerisinde yetiştirilmeleri, bakılmaları ve korunmalarını sağlamak için; Korunma ihtiyacı olan çocukların bakımlarının sağlandığı aynı yerleşkede bulunan birden fazla ev tipi sosyal hizmet biriminden oluşan "Çocuk Evleri Sitesi" ile mesken niteliğindeki yatılı sosyal hizmet birimi şeklinde "Ev Tipi Sosyal Hizmet Birimleri" kuruluyor.

Çocuk evlerinin illerde planlanması, açılış ve işleyişine ilişkin her türlü işlemler ile harcamaların yapılması, takibi, denetlenmesi ve çocuk evleri arasındaki koordinasyonun sağlanması amacıyla her ilde oluşturulan Çocuk Evleri Koordinasyon Merkezlerinin, her il yerine sadece Büyükşehir Belediyesi bulunan illerde kurulması, her ilde ise "Ev Tipi Sosyal Hizmet Birimleri Koordinasyon Merkezi" kurulması sağlanıyor.

Mevcutta 3 bakım elemanı ile günde 3 vardiya şeklinde uygulama yapılan ev tipi sosyal hizmet birimleri; rol model uygulamasını daha fonksiyonel hale getirebilmek üzere 4857 Sayılı İş Kanunun istisnaları arasına alınarak, bakım elemanlarının 24 saat kesintisiz hizmet verebilmesi sağlanıyor.

Aile ve Sosyal Politikalar Bakanlığı'na bağlı döner sermaye işletmesi kurulacak.

2828 Sayılı Sosyal Hizmetler Kanunu ile 5395 Sayılı Çocuk Koruma Kanunu arasında yetkili ve görevli mahkeme kapsamında uygulama birliğine gidiliyor. Çocuklar hakkında koruyucu ve destekleyici tedbirler, çocuğun menfaatleri bakımından kendisinin, ana, baba, vasisi veya birlikte yaşadığı kimselerin bulunduğu yerdeki çocuk hâkimince alınacak.

Sosyal hizmet kuruluşları kendisine teslim edilen çocuk hakkında yapacağı inceleme sonucunda, Mülki Amirin onayıyla çocukları ailelerine geri verebilecek.

Kamu vesayeti uygulaması getiriliyor. 2828 Sayılı Sosyal Hizmetler Kanununa eklenen Ek9. Madde ile, haklarında korunma ve bakım tedbirler kararı alınmış çocuklardan, Aile ve Sosyal Politikalar Bakanlığı'na ait sosyal hizmet kuruluşlarına yerleştirilenlerin, veli veya vasisine ulaşmanın mümkün olmadığı acil ve zorunlu hallerde miras ve mülkiyet hukuku ile ilgili olanlar dışındaki veli veya vasiye ait yetkiler ilgili sosyal hizmet kuruluşu tarafından kullanılması sağlanmaktadır.

İstemesi durumunda koruyucu aileye, korunmaya ihtiyacı olan çocuğun bakımı ve yetiştirilmesine karşılık olarak kanun kapsamında ödeme yapılabilecek.

Koruyucu ailelerde, sosyal güvencesi bulunmayan eşlerden birinin Sosyal Sigortalar ve Genel Sağlık Sigortası Kanununa göre isteğe bağlı sigortalı olması sağlanıyor. Bu kapsamdaki sigorta primlerini ödediğini belgelemesi halinde, prime esas aylık kazanç alt sınırı üzerinden hesaplanacak prim tutarları devlet tarafından karşılanacak.

Muhtaç ibaresi artık kullanılmayacak. 2828 Sayılı Sosyal Hizmetler Kanunu'ndaki "muhtaç" ibareleri, "ihtiyacı olan" şeklinde değiştiriliyor.

Engellilerin işe alınma süreçlerini düzenleyen yönetmelik için Aile ve Sosyal Politikalar Bakanlığının görüşü alınacak.

Aile ve Sosyal Politikalar Bakanlığı taşra teşkilatı içerisinde yer alan sosyal hizmet kuruluşlarını devredebilecek. Tasarı ile Bakanlığın taşra teşkilatı içerisinde yer alan sosyal hizmet kuruluşlarını Bakanlar Kurulu kararıyla belirlenecek esaslar çerçevesinde il özel idareleri, belediyeler ve diğer kamu kurum ve kuruluşlarına devredebilecek.

Tasarıyla, haklarında korunma ve bakım tedbirler kararı bulunan, aile odaklı hizmet modellerinden yararlandırılamayan 0-18 yaş arası korunma ihtiyacı olan çocuklar ile 18 yaşın üzerinde korunma/bakım tedbir kararının devamını gerektiren şartları taşıyan gençlerin korunması, topluma yararlı bireyler olarak yetiştirilmesi amacıyla yeni düzenlemeler de getiriliyor.

Yetiştirme yurtlarından ayrılan çocukların 2828 Sayılı kanunun Ek 1 inci maddesi gereği işe yerleştirilme koşulları zorlaştırılıyor. 2 yıldan az olmamak üzere Bakanlığın sosyal hizmet modellerinden yararlanan çocuklardan reşit olduğu tarih itibarıyla bu hizmetlerden yararlanmaya devam edenler işe yerleştirilecek. Mevcut uygulamada, Kanunlar uyarınca haklarında korunma veya bakım tedbir kararı alınmış olup reşit olduğu tarih itibarıyla Bakanlığın sosyal hizmet modellerinden yararlanan tüm çocuklar işe yerleştiriliyor, herhangi bir süre şartı aranmıyordu.

En az bir çocuk istihdam edilecek. Kamu kurum ve kuruluşları her yıl, çalıştırdıkları personele ait hangi statüde olursa olsun serbest kadro ve pozisyonları toplamının binde biri oranında, bu madde kapsamındaki kişilerden istihdam sağlayacak. Serbest kadro ve pozisyon toplamının binden az olması halinde dahi kamu kurum ve kuruluşlarında en az bir çocuk istihdam edilecek.

Her çocuk bu haktan en fazla bir kez yararlanılabilecek. İşe yerleştirilecek çocuklar 18 yaşını doldurduktan ve korunma veya bakım tedbir kararı sona erdiği tarihten itibaren iki yıl içinde Bakanlığa müracaat etmek zorunda olacak ve bu haktan bir kez yararlanabilecek. Mevcut uygulamada, her çocuk bu haktan üç kez faydalanabiliyordu.

Lisansüstü veya lisans, önlisans ve ortaöğretim mezunu çocuklar kanun kapsamında işe yerleştirilmede öncelikli olacak. Mevcut uygulamada; Bu haktan daha önce yararlanmamış olması, ailesinin olmaması, evli veya çocuklu olması, diğer adaylara göre yaşlı olması, herhangi bir işte çalışmıyor olması, halen bir sosyal hizmet kuruluşunda kalıyor olması gibi öncelikler var iken yeni düzenleme ile öncelik eğitim kriterine yer verilmiştir.

Kamu kurum ve kuruluşlarına ait kadro ve pozisyonlara her ne surette (KPSS vb.) olursa olsun yerleştirilenler, 2828 Sayılı kanunun Ek 1 inci maddesi gereği verilmiş olan hakkı kullanmış sayılacaklar.

İşe yerleştirmelerde merkezi sınav yapılacak. 2828 Sayılı kanunun Ek 1 inci maddesi gereği işe yerleştirmelerde her kurum kendi sınavını yapmakta iken, yeni düzenleme ile memur, kadro ve sözleşmeli personel pozisyonları için Devlet Personel Başkanlığı, işçi kadroları için Türkiye İş Kurumu sınav yapmak veya yaptırmak zorunda olacak.

Veri tabanı oluşturulacak. 2828 Sayılı kanunun Ek 1 inci maddesi gereği işe yerleştirilen çocukların bilgileri ilgili kurumlar tarafından Aile ve Sosyal Politikalar Bakanlığı'na bildirilecek.

Yeni bir düzenleme özel sektöre de teşvik geliyor. Özel sektörde çalıştığında, primleri 5 yıl süreyle Hazine ödeyecek. Mevzuatımızda ilk kez yer alan düzenlemeye göre; 2828 Sayılı kanunun Ek 1 inci maddesi gereği işe yerleştirilebilecek çocuklardan istihdam sağlaması durumunda, prime esas kazanç alt sınırı üzerinden hesaplanan malullük, yaşlılık ve ölüm sigortası primi, kısa vadeli sigorta kolları primi ve genel sağlık sigortası primi sigortalı ve işveren hissesi primlerinin tamamı ile işsizlik sigortası primi sigortalı ve işveren hissesinin tamamı, sigortalının işe giriş tarihinden itibaren 5 yıl süreyle Hazine karşılayacak.

Özel sosyal hizmet kuruluşlarıyla ilgili yeni düzenlemeler yapılıyor. Özel sosyal hizmet kuruluşlarına ağır yaptırımlar getiriliyor, şiddet (fiziksel, cinsel, tıbbi, psikolojik veya ekonomik şiddet) ve yalan beyanda bulunma suçlarına doğrudan kapatma cezası verilecek. Ücretsiz kontenjan oranları yeniden belirleniyor.

Tasarıyla gerçek kişi veya özel hukuk tüzel kişilerince açılan sosyal hizmet kuruluşları;

· Kuruluşta hizmet verilen kişilere yönelik tehdit veya baskı ya da özgürlüğün keyfi engellenmesini de içeren, fiziksel, cinsel, tıbbi, psikolojik veya ekonomik açıdan zarar veren her türlü tutum ve davranışın gerçekleşmesi ve bu tutum ve davranışların engellenmesine yönelik gerekli tedbirlerin kuruluş tarafından alınmadığının denetim raporu ile tespit edilmesi;

· Kurucu veya sorumlu müdürün kuruluşta hizmet verilen kişilere karşı işlediği sıralanan fiillerden dolayı mahkum olması,

· Kuruluşun açılış izin onayı olmadan hizmete başlaması, izinsiz devir ve nakil işlemi yapılması,

· Kuruluşun açılış işlemleri esnasındaki ibraz edilen belge ve beyanların gerçeği yansıtmadığının sonradan ortaya çıkması halinde

Bakanlıkça doğrudan kapatılacak.

Ayrıca;

1 yılda 3 idari para cezası alan kuruluş kapatılacak

Gerçek kişi veya özel hukuk tüzel kişilerine ait sosyal hizmet kuruluşunda yapılan kontrol ve denetim sonucunda, bu kuruluşların açılışına, çalışma şartlarına, yönetimine, hizmetin etkin sunumuna ilişkin olarak yönetmelikle belirlenen koşullara göre eksiklik veya aykırılığın tespiti halinde Aile ve Sosyal Politikalar il müdürlükleri tarafından 16 yaşından büyükler için her yıl belirlenen aylık net asgari ücret tutarının 10 katından 50 katına kadar idari para cezası verilecek. Verilen para cezası Temmuz-2013 itibariyle 8036.80 TL’den az olamayacak.

Belirlenen süre içinde kuruluş tarafından eksiklik veya aykırılığın giderilmemesi halinde idari para cezası 2 kat tutarında uygulanacak. Verilen ek süre içinde de eksiklik veya aykırılık giderilmezse kuruluş, Aile ve Sosyal Politikalar Bakanlığı tarafından kapatılacak.

Aile ve Sosyal Politikalar Bakanlığı'nca ruhsatlandırılan özel kreşler, çocuk kulüpleri ve huzurevi ile huzurevi yaşlı bakım merkezlerine müjde. Tasarı ile özel sosyal hizmet kuruluşlarının kapasitelerinin yüzde 3'ü, Aile ve Sosyal Politikalar Bakanlığı'nca tespit edilecek kişilerin ücretsiz yararlanması için ayrılacak. Mevcut uygulamada bu oran % 5 olarak uygulanmaktaydı.

Faizsiz konut kredisi hakkı kapsamı genişletiliyor; 2985 Sayılı Toplu Konut Kanunu Ek 2 nci Maddesinden harp ve vazife malulleri ile vazife malullüğü aylığı alan dul ve yetimler de yararlanacak. Ayrıca ilgili mevzuatına göre harp veya vazife malulü sayılanlardan görev veya sınıf değiştirerek çalışmaya devam edenler de bu haktan yararlanabilecek.

Tasarıyla, engelliye evde bakım hizmeti uygulamasında değişikliğe gidiliyor. Evde bakım hizmeti, engellinin evde bakımına destek yardımı olarak tanımlanarak, sosyal yardım kapsamına alınıyor.

Gelir hesaplamasında hanede bulunan ikinci engelliye pozitif ayrımcılık. Hanede birden fazla bakıma ihtiyacı olan engelli bulunması halinde, hane içinde kişi başına düşen ortalama aylık gelir tutarının hesaplanmasında birinci bakıma ihtiyacı olan engelliden sonraki her bakıma ihtiyacı olan engelli iki kişi sayılacak.

Asgari ücret esas alınarak ödenen bakım aylıkları memur maaşlarına endeksleniyor. Bakıma ihtiyacı olan engellilere özel bakım merkezlerinde sunulacak bakım hizmetinin karşılığı olarak belirlenecek kişi başına aylık bakım ücreti tutarı, (20.000) gösterge rakamı ile memur aylık katsayısının çarpımı sonucu bulunacak tutardan fazla olamayacak. Bakıma ihtiyacı olan engellinin evde bakımına destek için ise (9.500) gösterge rakamı ile memur aylık katsayısının çarpımı sonucu bulunacak tutar kadar aylık sosyal yardım yapılacak.

Bakıma ihtiyacı olan engellilerin evde bakımına destek için yapılacak sosyal yardımlara ilişkin iş ve işlemler, Aile ve Sosyal Politikalar Bakanlığı ve Sosyal Yardımlaşma ve Dayanışma Vakıfları'nca gerçekleştirilecek.

1 Ocak 2014 tarihine kadar özel bakım merkezlerinde veya ikametgâhında bakım hizmeti verilenlerin gelir değişikliklerinin, bu hizmetlerden yararlanmak için başvurmuş olanların ise gelir durumunun tespitinde bu maddenin yürürlüğe girdiği tarihten önceki hükümler uygulanmaya devam edecek.

Terörle mücadelede hayatını kaybedenlerin yakınlarına ve terör malullerine istihdam hakkı genişletiliyor.

Mevcut düzenlemede Terörle Mücadele Kanunu kapsamına giren olaylar nedeniyle hayatını kaybedenlerin yakınlarına iki, malul olanlara bir istihdam hakkı tanınmaktayken, Nakdi Tazminat ve Aylık Bağlanması Hakkında Kanun kapsamında hayatını kaybedenlerin yakınlarına da iki, malul olanlara bir istihdam hakkı tanınacak.

Emekli Sandığı Kanunu ile Sosyal sigortalar ve Genel Sağlık Sigortası Kanunu kapsamındaki malullük düzenlemesi kapsamında; Türk Silahlı Kuvvetleri, Jandarma Genel Komutanlığı ve Sahil Güvenlik Komutanlığı askeri personeli (erbaş ve erler dahil ) ile Emniyet Teşkilatından emniyet hizmetleri sınıfına mensup vazife malullerinden hayatını kaybedenlerin yakınlarına iki, malul olanlara bir istihdam hakkı; Türk Silahlı Kuvvetleri, Jandarma Genel Komutanlığı ve Sahil Güvenlik Komutanlığı ile Emniyet teşkilatı dışındaki vazife malullerinden hayatını kaybedenlerin yakınlarına ve malul olanlara ise bir istihdam hakkından yararlanma imkanı getiriliyor.

Ayrıca, Terör ve Terörle Mücadeleden Doğan Zararların Karşılanması Hakkında Kanun kapsamında aylık bağlanan terör mağdurları da bir istihdam hakkından faydalanacak.

Terörle Mücadele Kanunu kapsamında 45 yaşını doldurduğu için istihdam hakkından yararlanamayacak olanlara, yönetmeliğin yürürlüğe girdiği tarihten itibaren altı ay içerisinde İçişleri Bakanlığı'na müracaat etmeleri şartıyla istisna getiriliyor.

Terör ve Terörle Mücadeleden Doğan Zararların Karşılanması Hakkında Kanunu kapsamında aylık Bağlama kriteri olarak çalışma gücü kaybı oranı yüzde kırk ve üzerinde olması şartı getiriliyor.

Taşınmaz için malik olmayan eş, mahkeme kararı olmaksızın tapu sicil müdürlüğünden aile konutu şerhi verilmesini isteyebilecek.

Ücretsiz seyahat kapsamı genişletiliyor. Çeşitli indirimler sağlanıyor.

Gazi, vazife malulü sayılarak aylık bağlananların kendileri, eşleri, evli olmayan 25 yaşını doldurmamış olan çocukları, anne ve babaları; harp veya vazife malulü sayılanlardan sınıf veya görev değiştirerek çalışmaya devam edenler ile vazife malulü sayılarak aylık bağlananlar, demiryolları ve denizyollarının şehiriçi ve şehirlerarası hatlarından, belediyelere, belediyeler tarafından kurulan şirketlere, birlik, müessese ve işletmelere veya belediyeler tarafından yetki verilen özel şahıs ya da şirketlere ait şehiriçi toplu taşıma hizmetlerinden ücretsiz olarak yararlanacak.

Sosyal Sigortalar ve Genel Sağlık Sigortası kapsamında çalışmaya başlamaları nedeniyle ödenmekte olan aylıkları kesilenlerin kendileri ile eşleri, evli olmayan ve 25 yaşını doldurmamış çocukları, anne ve babaları; harp veya vazife malulü sayılacak şekilde hayatını kaybedenlerin ya da aynı kapsamda aylık almaktayken hayatını kaybedenlerin eşleri, evli olmayan ve 25 yaşını doldurmamış olan çocukları, anne ve babaları; engelliler için sağlık kurulu raporuyla yüzde 40 ve üzerinde engelli olduğunu belgeleyen Türk vatandaşlarının kendileri, ağır engellilerin kendileri ile birlikte birden fazla olmamak üzere birlikte yolculuk ettikleri refakatçileri de bu imkândan faydalanacak.

Türk vatandaşı olan 65 yaş ve üzeri kişiler, demiryolları ve denizyollarının şehiriçi hatları ile belediyelere, belediyeler tarafından kurulan şirketlere, birlik, müessese ve işletmelere veya belediyeler tarafından yetki verilen özel şahıs ya da şirketlere ait şehiriçi toplu taşıma hizmetlerinden ücretsiz olarak, demiryolları ve denizyollarının şehirlerarası hatlarından ise yüzde 50 indirimli olarak yararlanacak.

Bu fıkrada belirtilen kurum ve kuruluşlar, belediyeler, belediyeler tarafından kurulan şirketler, birlikler, müessese ve işletmeler altmış ila 65 yaş arasında bulunan kişilerin toplu taşıma hizmetlerinden ücretsiz veya indirimli olarak yararlanmasını sağlayabilecek.

Bazı harp ve vazife malulleri ile aylıkları kesilenlerin su ve elektrik ücretlerinde indirim uygulanması öngörülüyor.

Yetim aylığı alan ve ücretsiz seyahat hakkı olanlardan bu aylıkları almaya devam ettikleri müddetçe ücretsiz seyahat hakları saklı tutuluyor.