Evde Engelliye Bakana Emeklilik Kolaylığı

[melleseferi]

Evde Engelliye Bakana Emeklilik Kolaylığı



Hayatlarını kendileri sürdüremeyecek seviyede engellli bireylerin ihtiyaçlarını karşılamak üzere evde bakım parası uygulamasını hepimiz biliyoruz. Bu uygulama kapsamında bakıma muhtaç derecede engelli olan kişilere aynı evde 24 saat bakım hizmeti vermek koşuluyla, bu bakımı yapan kişiye asgari ücretin net tutarı kadar bir aylık bağlanıyor. Evde bakım parasına hak kazanabilmek için engellinin tüm gelirlerinin toplamının asgari ücretin net tutarının 2/3'ünü aşmaması gerekiyor. Engelli bireyin bakmakla yükümlü olduğu kişiler var ise, engellinin toplam geliri bakmakla yükümlü olduğu kişi sayısına bölünerek elde edilen tutar dikkate alınıyor.
 
Örneğin, evli, eşi çalışmayan ve 18 yaşından küçük 2 çocuğu olan bir engellinin 2022 sayılı Kanun'a göre 200 TL engelli aylığı ve 600 TL' de kira geliri varsa bu ailenin toplam geliri 800 TL oluyor. Engellinin bu örnekte kendisi dahil bakmakla yükümlü olduğu kişi sayısı 4 olduğu için, 800 rakamı 4'e bölünerek, engelli kişinin geliri 200 TL olarak kabul ediliyor. Bu rakam 2013 yılının ilk altı ayı için belirlenmiş asgari ücretin net tutarı olan 778 TL'nin üçte ikisini aşmadığı için, bu kişiye bakacak akraba ya da bir başka kimse evde bakım parası alabiliyor.
 
En son verilere göre halen, 404 bin 761 kişiye evde bakım hizmeti veriliyor. Yani bir anlamda, 404 bin 761 engelliye bakan kişi var. Yine rakamlara göre engellilere bakıp evde bakım ücreti alanların yüzde 91'i kadınlardan oluşuyor. Bu kadınların yaklaşık dörtte üçü engellinin annesi. Şu sıralar SGK evde bakım hizmeti veren bu kişilerin sosyal güvenliğinin sağlanıp, emekli olmalarını kolaylaştıracak yeni bir uygulamayı hayata geçirmek üzere. Aslında SGK tarafı çalışmayı tamamladı ve Aile ve Sosyal Politikalar Bakanlığı'na gönderdi.
 
SGK'nın yeni düzenlemesi; "Bakıma muhtaç engelli akrabasının ikametgâhında evde bakım hizmeti verenler 82. maddeye göre, belirlenen prime esas kazancın alt sınırının yarısı üzerinden malûllük, yaşlılık ve ölüm sigortaları ile genel sağlık sigortası primi öderler" şeklinde. Eğer SGK'nın yaptığı bu çalışma Aile ve Sosyal Politikalar Bakanlığı tarafında olumlu yanıt bulursa, evde bakım hizmeti verenlere yönelik bu düzenleme yakında hayat bulur.
 
Düzenlemeyle, bakıma muhtaç engelliye evde bakım hizmeti verenler isteğe bağlı primlerini asgari ücretin yarısı üzerinden ödeyerek sigortalı olacaklar ve böylece prim biriktirip emeklilik hakkı elde edecekler. Yani bugünün şartlarıyla bir kişi ayda 313 TL ödeyerek emeklilik için prim biriktirebiliyor. Mevcut durumda, engellilere bakan kimseler için de aynısı geçerli.
 
Getirilecek düzenlemeyle evde bakım ücreti alanlar asgari ücretin yarısı olan 489 TL üzerinden yüzde 32 oranında prim ödeyip emekli olabilecekler. Yani engelliye baktığı için ev dışına çıkıp başka bir işte çalışamayan bir kişi, bu düzenlemeyle her ay aldığı asgari ücretin 156 TL'sini SGK'ya yatırarak sigortalı olacak ve emekliliğinin önü açılacak. Evde engelliye baktığı için çalışma imkânı olmayan yaklaşık 405 bin kişi yeni düzenlemeyle sosyal güvenlik şemsiyesi altına girecek.
 
Bu uygulama umarım hiç ücret talep edilmeden gerçekleşir ve engelli maaşı almaya başlayan otomatik olarak sigortalanır. / İsmet Türker
 
 
28.09.2013 - Anayurt